Shkruan Arben Lagreta
-Në Shqipërinë folklorike nevojat dhe arsyet e krijimit të një force të tillë politike rajonale jane krejt të tjera në raport me ato të vendit fqinj, Italisë ku Lega Nord u formua në vitet ‘90 …
Ashtu si në mesin e viteve ’90 në Itali kur Umberto Bossi themeloi “Lega Nord” edhe Shqipërisë i duhet sot një forcë e tillë politike por që do të ngjasonte me atë italiane vetëm përsa i takon shtrirjes gjeografike e aspak programit të Lega Nord të vendit të Apenineve.. Por në Shqipë rinë tonë ende folklorike gati një soj si në kohën e Mujit dhe të Halilit, nevojat e krijimit të një force të re politike që do të përfaqësonte ekzaktësisht Veri – Perë ndimin dhe Veri–Lindjen do të ishin krejt të tjera në raport me vendin fqinj, Italinë .
Sic dihet, një cerek shekulli më parë , arsyet e formimit të këtij formacioni të ri politik në Itali lidheshin me përfitimet e pamerituara të Jugut të ashtë quajtur të dembelëve dhe të rrogëtarëve parazitë të Romës në kurriz të Veriut industrial dhe punëtor të Italisë. Nisur nga këto por edhe arsye të tjera Umberto Bossi pat shpallur me pompozitet ndarjen më dysh të Italisë duke themeluar të ashtëquajturën Republika e Padanias ose shtetin e ri Italian në Veri që do t’i shkëputej cizmes dhe në të cilin pretendonte që të ishte ai vetë kryetar shteti. Duke tentuar që të popullarizonte këtë program antikushtetues, Bossi pas ngrënë si “pa dashje” një shkop gome kokës nga policia gjatë shperndarjes me forcë të një mitingu të Lega Nord…
ARSYET E FORMIMIT TE NJE LIDHJEJE POLITIKE TE VERIUT
Arsyeja kryesore e një zgjimi të gegërisë nga një gjumë letargjik që i ka rrënjët qysh pas Luftës së Dytë Botëriore. Ose thënë ndryshe është shfrytëzimi me dinakëri i një farë naiviteti të hershëm që veriorët krahas zgjuarsisë natyrore ose më mirë gegët në përgjithësi e kanë pasur historikisht në raport me toskët . Ky fenomen është vënë re dhe është konstatuar të paktën qysh në shkrime dhe kronika të kohës së mbretërimit të Ahmet Zogut ku flitej për inteligjencë të lindur më të zhvilluar të veriorëve në raport me pjesën tjetër të vendit. Por në të një jtë n kohë krahas kë saj dhuntie natyrore me të drejtë vë rehej edhe smira e kë tyre të fundit pë r një ri-tjetrin dhe dembelizmi. Veti të cilat vë rehen fort mirë sidomos të paktën kë to 27 vjetët e fundit në Shkodër.
Ndërkohë që tek toskët vërehej por edhe vërehet edhe sot e kësaj dite, dëshira dhe vullneti më i madh për të punuar si dhe për të mbështetur njëri – tjetrin pa interes. Pra një solidaritet i dobishëm dhe i ndërsjelltë ndër vete që ka një ndikim të madh në një vend ende të vogë l si Shqipëria ku të gjithë i njohin të gjithë. Sepse nga 4 milionë e 200 e ca mijë banorë që janë të regjistruar jetojnë në emigrim më shumë se 1 milionë e 500 mijë banorë (!) ose më shumë se gjysma e pjesë s më të re dhe vitalë të popullsisë së pë rgjithshme. Aq e vërtetë është kjo saqë në Tiranë komunitetet e skraparllinjve, tepelenasve apo përmetarëve jetojnë në një pjesë të mirë të tyre të grupuar në pallate të njëjtë ose pranë njëri-tjetrit. Kjo në një kohë që qytete të tilla janë më të vegjël se një e katërta e lagjeve të Shkodrës. U nisa vetë m duke marrë parasysh pikë risht solidaritetin që demonstrojnë këto komunitete që vijnë nga qytete të vogla kurse për migrimin e brendshëm nga qytete më të më dhenj apo me traditë qyettare si Vlora, Gjirokastra, Korca, Fieri etj.,ekziston i njëjti femomen, pra solidariteti, ku më shumë e ku më pak.
Ndë rkohë , po të shohim komunitetin jo të vogël të shkodranëve që jane zhvendosur në Tiranë nuk ka kurrfarë organizimi të tillë e për këtë vlen ajo thë nia tipike shkodrane “janë shpërnda një në Shalë e një në Shkup”.
Vetë ish komandanti i garnizonit turk me origjine irakiane, Hasan Riza Pasha i cili pat luftuar për mbrojtjen e Shkodrës nga rrethimi serbo-malazez në vitet 1912-13, nga kujtimet e bashkëkohesve të tij mësohet të ketë thë në në biseda konfidenciale: “Në të gjithë vendet e Perandorisë ku kam shërbyer nuk kam parë kërkund një hazret (smirë – A.L.) kaq të madh sa e kane shkodranët për njëri-tjetrin ose pë r të tjerë t në poë rgjithë si.”. Komenti është i tepërt…
E në fund, natyrisht që të fituar dilnin dhe vijojnë që të dalin më shumë toskët sesa gegët për vetë vetitë që i shpjegova shkurtimisht më lart sepse në një vend të vogë si Shqipëria e atëhershme dhe e sotme ku brenda kufijve jetojnë vetë m 65 pë r qind e shqiptarë ve të regjistruar ose rreth 300 mijë vetë më pak se në vitin 1990 (!), ndikimi është i drejtpë rdrejtë dhe i dukshë m edhe për një vëzhgues të thjeshtë.
Aktualisht një rast tipik i kësaj smire në raport me politikanët e suksesshëm edhe në arenën ndërkombëtare është ai i Aleksandër Biberajt 10 vjet më parë. Vlen të nënvizoj faktin se Aleksandër Biberaj është deputeti shqiptar që është zgjedhur Zevendës President i Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Europës në periudhën 2005-2008. Ky është pozicioni më i lartë që në j politikan shqiptar është zgjedhur nga një organizëm europian. Pikërisht deri në vjeshtë të vitit 2008 kur edhe iu ndërpre mandati pabesisht nga 2-shja Topalli – Patozi me pretekstin se kishte harxhuar më shumë dieta shë rbimi në udhëtimet e tij në Strasbourg. (!). A thua mos do të duhej që të shkonte në këmbë në mbledhjet e paparashikuara që ia diktonte prania e tij si drejtues në Këshllin e Europës.
Natyrisht që ka përjashtime por e them më bindje të plotë që janë në minorancë në raport me ato veti që përmenda më lart. Ose është një lloj si në atë shprehjen: “Më thuaj një rast që e kundërshton tezën time e kam gati të paktën 30 që vërtetojnë të kundërtën e saj.”
Duke iu rkthyer aktualitetit në Shqipëri, si e majta e cila dominohet historikusht nga toskëria ashtu edhe e djathta zyrtare, i shfrytë zuan jo pak milionat që u dhanë nëpër fushata elektorale Tomë Doshi dhe Mark Frroku në zgjedhjet parlamentare të viteve 2005, 2009 dhe 2013 si dhe ato të zgjedhjeve lokale të viteve 2007 dhe 2011.
Por kur erdhi puna që deputeti Tomë Doshi të shpërthente me shprehje si “…Në polici ikën tropojanët dhe erdhën tepelenasit dhe nuk po i shoh askund shkodranët” si dhe në atë shprehjen emocionale në Parlament për rrëzimin emmazhorancës së majtë , aty erdhi edhe divorci ndaj tij i mazhorances…
Figura të tilla si Shaqir Vukaj dhe Gjovalin Cuni në Shkodër, Prec Zogaj dhe Frano Kulli në Lezhë , Ymer Minxhozi në Dibës si dhe Namik Dokle, Aleksandër Biberaj dhe Afrim Krasniqi në qarkun e Kukësit do të votoheshin me dy duar si nga të majtët ashtu edhe nga të djathtët sepse kanë provuar konkretisht se nuk i ka joshur pasuria edhe kur kanë pasur pushtet, kush më shumë e kush më pak. Kësaj lëvizjeje politike mund t’i bashkangjiteshsin fare mirë edhe figura të tilla të pastra si Dashamir Shehu, ish Zv/Kryeministë r në vitet 1995-96 dhe Kryetar I LZHK-së , I cili nuk u josh nga pushteti në vitet 2005-2013 kur partia ku ishte bashkë themelues, PD, ishte në pushtet dhe si pasojë e kodit zgjedhor sakrifikoi edhe mandatin e deputetit vetëm e vetëm se nuk iu largua idealit të një të force të qendrë s së djathtë demokratike dhe qytetare. Po kështu në qytetin e lashtë të Durrësit, një figurë e pastër e së majtës do të ishte edhe gazetari Bashkim Hoxha.
Nëse dikush do të shprehej skeptik përsa I takon moshës së shkuar të ndonjërit që përmenda më lart, do t’I kujtoja një thënie te ish Presidentit të Francës Fransua Miteran për kabinetin e qeverisë socialiste menjëherë pas ardhjes së tij në pushtet në vitin 1981. Vërejtjes për një moshë rreth të 60-tave të ministrave ai iu përgjigj me ironinë tipikë franceze:
“-Keni të drejtë në konstatimin tuaj por ata që janë rreth të 80-tave ose nuk janë mirë më shëndet ose nuk janë më. Prandaj isha i detyruar që të emëroja në këto poste të larta këta të rinjtë.”
Me fjalë të tjera në politikë mosha në prag të pensionit është më e përshtatshmja për pozicione drejtuese e jo si në fshatin tone ku janë bërë minustra dhe kryeministra respektivisht edhe 27 vjecarët edhe 30 vjecarët pa punuar asnjë ditë (!) dhe që natyrisht e kanë pasur mendjen vetëm që të abuzojnë me pushtetin dhe të vjedhin sepse jetën e kishin para….
LIDHJA E VERIUT OSE NJE E TRETA E SHQIPERISE
Një Lidhje e Veriut që do të operonte në prefekturat e Shkodrës, Lezhës, Kukësit dhe Dibrës ose në një të tretën e Shqipërisë do t’i duhej shumë vendit sepse figura të tilla të pastra si ato që pë rmenda më lart do t’i rrëmbenin 2 partive kryesore copa të tëra elektorati pa llogaritur këtu edhe prurjen që do të kishin në kuttë e votimit nga partia më e madhe shqiptare prej mëse 15 vjetësh, ajo e abstenuesve që kap më shumë se 50 pë r qind të votuesve. Kësisoj kjo forcë e re politike nuk është cudi që të bëhe j qysh në zgjedhjet e ardhë shme parlamentare si Poli I 4-t dhe mbase edhe forca e 3-të politike në vend dhe si e tillë do të kondiciononte secilë n nga dy partitë kryesore. Vecse pë r të arritur deri në këtë rezultat plotësisht të mundshëm duhen bërë urgjentisht 2 gjëra të domosdoshme:
Së pari duhet ndryshuar urgjent dhe nën presionin amerikan ky kod zgjedhor antikushtetues i cili sapo ka mbushur plot një dekadë qyshkur u propozua dhe u votua më urgjencë për vetëm 3 orë në pralament në prill të vitit 2008 dhë nën hundër e OSBE-së si dhe “ekspertëve” vendali të pushtetit local që sot na shedin leksione demokracie, së bashku me rrudhjen e kompetencave të Presidentit të Republikës.
Dhë së dyti, një suksesi i kësaj politike rajonale të shtrirë në një të tretën e vendit nuk mund të arrihet me njerëz që rrinë gjithe ditën me një filxhan kafeje lagjesh duke bërë të diturin, militantin dhe gjithologiun e as duke fjetur gjumë në zhegun e verës sic bë jnë një pjesë e mirë e shkodranëve të sodit. Por kjo arrihet vetëm me angazhim serioz të personave idealistë dhe të papërlyer në batakun 27 vjecar të politikës folklorike shqiptare. Thënë ndryshe me angazhimin e atyre njerëzve të aftë e pozitivë të cilëve deri tani nuk u është krjuar qëllimisht hapësirë nga ky sistem i mbyllur kriminal që nuk lejon qarkullimin e elitave dhe që është dashamirës vetëm i militantëve injorantë, dallaverexhinjtë, hipokritëve, ish zagarë ve të sigurimit dhe i servilëve të përjetshëm. Sistem i cili është krjuar dhe zhvilluar hap pas hapi me vetëdije të plotë që në krye të herës nga ata që e projektuan qysh me shpalljen e pluralizmit…