Zbardhet marrëveshja që do të përdoret nga amerikanët për të marrë në dorë Byronë Kombëtare të Hetimit dhe Strukturën e Posaçme Antikorrupsion. Ky vit pritet të jetë vendimtar për luftën ndaj korrupsionit dhe rolin kryesor do ta kenë amerikanët. SPAK dhe BKH do të firmosin marrëveshje bashkëpunimi me shumë agjenci ndërkombëtare. Ndërsa sa i takon marrëdhënieve me Shtetet e Bashkuara të Amerikës do të përdoren marrëveshjet aktuale.
Një burim i rëndësishëm i tha gazetës se aksesi që po i jepet SHBA dhe FBI bazohet në “Marrëveshjen për kontrollin e lëndëve narkotike dhe zbatimin e ligjit të vitit 2015, të ndryshuar”. Gazeta ka siguruar variantin final të kësaj marrëveshje, ku tregohet qartë asistenca e amerikanëve. Në këtë marrëveshje është hartuar programi për zhvillimet në sektorin e drejtësisë penale, çka do të thotë se SHBA do të krijojë një asistencë me hetuesit që do të luftojnë korrupsionin, në mënyrë që të luftohen të gjitha format e krimit dhe korrupsionit në vend. Për ta bërë sa më efektive këtë program, amerikanët jo vetëm do të afrojnë asistencë teknike dhe këshillim me ekspertë të fushës, por edhe do të dhurojë pajisje. “Programi për zhvillimin e Sektorit të Drejtësisë Penale (SDP) do të sigurojë asistencë për institucionet kryesore të drejtësisë penale të Shqipërisë, hetuesit e anti-korrupsionit dhe agjencitë mbështetëse për të forcuar kapacitetin e Shqipërisë për të luftuar të gjitha format e krimit, në veçanti duke u fokusuar në përmirësimin e efektivitetit dhe cilësisë së procedimeve penale dhe forcimin institucional në këtë kuadër. Rezultatet e projektit do të përfshijnë trajnimin, dhurimin e pajisjeve, asistencën teknike dhe këshillimin nga ekspertë të fushave, duke përfshirë ekspertët e Shteteve të Bashkuara pjesëmarrës nëpërmjet Drejtorisë së Përgjithshme për Fqinjësinë dhe Bisedimet për Zgjerim të Komisionit Europian”, thuhet në marrëveshje.
Zbatimi i 5 komponentëve
Por për zhvillimin e kësaj marrëveshje, SHBA ka hartuar 5 komponentë, ku dhe kërkon zbatimin e plotë të tyre. Një pikë kryesore është rritja e numrit të prokurorëve dhe hetuesve për të luftuar sa më parë krimin e organizuar dhe korrupsionin, si dhe rritjen e aksesit të qytetarëve shqiptarë në sistemin e drejtësisë. Një tjetër komponent është edhe monitorimi i zbatimit të reformës në drejtësi, si dhe mbikëqyrja e procesit të vlerësimit për gjyqtarët dhe prokurorët. “Rritja e kapacitetit të prokurorëve dhe hetuesve për të luftuar Krimet e Organizuara, Korrupsionin dhe format e tjera të aktiviteteve kriminale; Zhvillimi i një Sistemi Drejtësisë Penale nëpërmjet Legjislacioneve të Përmirësuara; Ndihma ndaj Gjyqësorit për të gjykuar rastet brenda afateve kohore, në mënyre efikase, të paanshme dhe etike; Rritja e aksesit të qytetarëve në drejtësi; Monitorimi i zbatimit të reformave gjyqësore dhe mbikëqyrja për veting/verifikimin e gjyqësorit në koordinim me Komisionin Europian”, thuhet në marrëveshje.
Takimet mes palëve
Po ashtu, në marrëveshje theksohet se përfaqësuesit e palës shqiptare me ato amerikane do të kryhen dy herë në vit, në mënyrë që të rishikohen arritjet që janë bërë në luftën ndaj krimit të organizuar dhe korrupsionit. “Përfaqësuesit e palëve do takohen dy herë në vit për të rishikuar progresin ndaj arritjes së objektivave të projektit. Një raport me shkrim mbi këto takime do të përgatitet dhe do ti jepet palëve përkatëse. Progresi do të vlerësohet në përputhje me parametrat e arritjes përshkruar më sipër, informacioni që duhet të shqyrtohet gjatë kryerjes së këtyre vlerësimeve do të përfshijë tregues cilësorë dhe sasiorë. Këto vlerësime i shtohen monitorimit të vazhdueshëm të programeve dhe aktiviteteve nga personeli përkatës i dy qeverive. Në këtë kontekst, një punë praktike nga ana e përfituesve do të ndiqet me synimin e evidentimit të ndryshimeve që mund lidhen me ushtrimin e aftësive dhe njohurive të reja”, thuhet në marrëveshje.
