Shkruan Ndoc M. Shaben
Alexander Alexandrovich Alekhine lindi më 31 tetor 1892, në Moskë, Rusi. Ai rridhte nga një familje e pasur; babai i tij, Aleksandër Ivanovich Alekhin, ishte pronar tokash dhe këshilltar privat, ndërsa nëna e tij, Anisya Ivanovna Alekhina, ishte vajza e një industrialisti të pasur. Alekhine u prezantua me shahun nga familjarët e tij, përfshirë nënën e tij, vëllain më të madh Alexei dhe motrën Varvara.
Karriera e hershme e shahut (1902–1914): Udhëtimi i shahut i Alekhine filloi me pjesëmarrjen në turnetë e korrespondencës që në fillim të vitit 1902. Turneu i tij i parë i rëndësishëm mbi tabelë ishte në vitin 1907 në turneun pranveror të klubit të shahut në Moskë. Deri në vitin 1908, ai fitoi turneun pranveror të klubit. Në vitin 1909, ai triumfoi në turneun amator gjithë-rus në Shën Petersburg. Alekhine u përmirësua me shpejtësi dhe deri në moshën 16 vjeç ishte tashmë një lojtar kryesor rus. Suksesi i tij vazhdoi me fitore në turne dhe ndeshje të ndryshme.
Master i nivelit të lartë (1914–1927): Përparimi i Alekhine erdhi në turneun e Shën Petersburgut 1914, ku ai zuri vendin e tretë pas Emanuel Lasker dhe José Ra úl Capablanca. Kjo performancë forcoi reputacionin e tij si një shahist i mrekullueshëm. Shpërthimi i Luftës së Parë Botërore i ndërpreu karrierën, duke çuar në internimin në Gjermani së bashku me lojtarët e tjerë rusë. Pas lirimit, Alekhine u kthye në Rusi dhe vazhdoi aktivitetet e tij të shahut, duke përfshirë mbledhjen e fondeve për lojtarët e internuar.
Gjatë viteve të pasluftës, Alekhine vazhdoi të shkëlqente, duke fituar turne të shumtë. Në vitin 1921 u largua nga Rusia dhe u vendos në Francë. Kërkimi i tij për një ndeshje të kampionatit botëror me Capablanca ishte një fokus i madh. Në vitin 1927, Alekhine më në fund siguroi një ndeshje dhe mposhti Capablanca për t’u bërë kampione e botës në shah. Ai gjithashtu fitoi nënshtetësinë franceze atë vit, duke përfaqësuar zyrtarisht Francën.
Kampion bote në shah (1927–1935): Mbretërimi i Alekhine si kampion bote u shënua nga dominimi i tij në turne dhe ndeshje. Ai mbrojti me sukses titullin e tij kundër Efim Bogoljubovit në vitet 1929 dhe 1934. Pavarësisht sukseseve të tij, Alekhine u përball me sfida nga yjet në rritje dhe përfundimisht u mposht nga Max Euwe në vitin 1935, duke humbur kampionatin botëror.
Humbja dhe rifitimi i titullit botëror (1935–1937): Pasi humbi titullin nga Euwe, Alekhine synoi ta rimarrë atë. Ai mposhti me sukses Euwe në një rimeç në vitin 1937, duke rifituar titullin e kampionatit botëror. Mbretërimi i tij i dytë ishte i dukshëm për aftësitë mbrojtëse dhe lojën e turneut të nivelit të lartë.
Mbretërimi i Dytë dhe Lufta e Dytë Botërore (1937–1946): Mbretërimi i dytë i Alekhine u shënua nga suksesi i vazhdueshëm dhe kontributet në teorinë e shahut. Megjithatë, periudha e tij e kampionatit u ndërpre nga Lufta e Dytë Botërore, gjë që ndikoi edhe në mundësinë e ndeshjeve me sfidantë si Paul Keres dhe Mikhail Botvinnik. Alekhine vazhdoi të luante dhe të mbronte titullin e tij gjatë gjithë luftës.
Vdekja dhe trashëgimia: Aleksandër Alekhine vdiq më 24 mars 1946, në Estoril, Portugali, në rrethana disi misterioze. Ai ishte i vetmi kampion bote në shah që vdiq ndërsa ende mbante titullin. Alekhine mbahet mend për stilin e tij agresiv dhe imagjinativ, si dhe kontributet e tij në hapjen dhe teorinë e shahut, përfshirë Mbrojtjen e Alekhine. Ndikimi i tij në shah mbetet domethënës, me lojëra dhe shkrime të shumta që vazhdojnë të studiohen dhe admirohen.
Kontributet në letërsinë dhe teorinë e shahut
Trashëgimia e Alekhine vazhdon përmes lojës së tij dinamike dhe kontributeve teorike, duke e bërë atë një nga shahistët më me ndikim në histori.
