Kreshnik Marku
U lind rreth vitit 130 në Smirnë apo në rrethinën e saj. Si i ri kishte pasur rast të dëgjonte Polikarpin. Vendi ku jetonte Ireneu ishte vendi i intelektualëve teologjikë, ku edhe Ireneu ishte pajisur me një dije të tillë. Vdes si martir në moshën e shtyrë, 70-vjeçare. Martirizohet sikurse të parët e tij, bashkë me dyzetë besimtarë.
Veprimtaria e tij kryesore ishte e drejtuar kundër gnosticizmit, por edhe në përhapjen e ungjillit në Gali. Nuk dihet saktësisht data e vdekjës, diku rreth v. 202, gjatë sundimit të mbretit Septimium Severit, salvues i Kishës.
Veprat
Sipas Euzebit, Ireneu shkroi shumë vepra në gjuhën e vet amëtare greke. Nga të gjitha janë të ruajtura vetëm dy: Adversus haereses (Kundër herezive) dhe Demonstratio praedikationis apostolicae (Paraqitja e predikimit apostolik).
Vepra e parë ka pesë libra. Kjo vepër është e drejtuar kundër gnostikëve dhe herezive në terësi. Sa i përket stilit të shkrimit, ka një bazë të fortë teologjike. Si parim e merr gnozën e Valentinit. Në librin e tretë përdor Shkrimin shenjt, sidomos librat e Besëlidhjes së Vjetër.
Libri i katërt flet kundër gnostikëve për Domini sermones (Fjalimet e Zotit), duke cekur bashkësinë e dy Besëlidhjeve, e cila paraqet argumentin themelor në polemikë.
Libri i pestë flet mbi të ngjallurit e korpit, të cilën gjë gnostikët e mohojnë, dhe në fund flet mbi eshatologjinë.
Vepra e dytë Demonstartio praedikationis apostolicae, e cila është e gjetur me 1904 në përkthimin armen, është vepër e të gjitha të vërtetave të fesë dhe mjaft e thjeshtë. Libri ndahet në dy pjesë:
Pjesa e parë flet mbi simbolet dhe të vërtetat e fesë (Zoti, krijimi, njeriu, rënia e tij në mëkat, historia e shëlbimit, mishërimi i Jezu Krishtit dhe shëlbimi).
Pjesa e dytë është kristologjike, përpunon plotësimin e profetizimit mesianik të Jezu Krishtit. Këto dy pjesë plotësojnë njëra tjetrën.
