Drejtori i Përgjithshëm i Institutit Kombëtar të Jetimëve Shqiptare, Ilir Çumani ka sjellë në vëmendje vdekjen e Leat Kurtit.
Çumani tregon jetën e vështirë të 32-vjeçarit, i rritur pa baba, dhe të nënës së tij.
Metaforikisht, në pamje të parë, ai ishte një i ri 32 vjeçar krej i zakonshëm, vërsnik me moshën adulte të “demokracisë” 32 vjeçare të një Shqipërie të lodhur, të rraskapitur prej një tranzicioni të gjatë e të mundimshëm, të dhimbshëm e të pashpresë, të molepsur nga shumë fenomene e plagë sociale, shkaktuar prej krimit dhe drogës, korrupsionit administrativ dhe shtetëror…
Leari jetoi jetën e tij të shkurtër në një Shqipëri e cila, për fat të keq, nuk e njohu kurrë si qytetarin e saj, nuk i dha kurrë një mundësi të vetme për tu ndjerë me shanse të barabarta mes bashkëmoshatarësh, ngase gjithmonë, së bashku me nënën e tij e ndjente veten të përjashtuar nga e gjithë jeta sociale, ekonomike e shoqërore e vendit.
Në fakt, Lear Kurti nuk ishte një fëmijë krej i zakonshëm. Prej vuajtjeve dhe vështirësive të jetës, nga një fëmijë pa fëmijëri, ai u rrit shpejt dhe u bë burrë para kohe.
Përmes zgjuarsisë që e kishte të lindur, ambicieve dhe veçorive të tij dalluese u bë një i ri i mirëshkolluar, i aftësuar për jetën, për të ardhmen. Zotëronte disa gjuhë të huaja dhe kishte pasion heroglifet dhe disa profesione që i kishte për zemër.
Ishte një i ri me shumë imagjinatë, me pasione e dëshira për jetën, por mjerisht edhe me ëndrra të vrara, të parealizuara kurrë, ngase jetoi në një Shqipëri që nuk i dha asnjëherë të vetme mundësinë që të jetonte një fëmijëri normale, si çdo fëmijë normal dhe i pafajshëm i kësaj bote.
Ai ishte bir i vetëm, i rritur me shumë vuajtje e mundime, me halle e sakrifica të mëdha, herë i ngrënë dhe herë i pangrënë, pa baba që në lindje….
U rrit mes dhimbjesh e lotësh nga një nënë e vetme, e rritur edhe ajo jetime në Shtëpinë e Fëmijës që nuk e njohu kurrë familjen e saj, pa e ditur kurrë se cilët ishin ata që e sollën në jetë. Lindi me një emër mjaft të bukur e shpresëplotë, por që jeta nuk e përkëdheli Fatmirën në fatin e saj tragjik…
Ah moj Fatmira, ti, shoqja ime e fëmijërisë, ti, vajza rëngëmadhe e qeshur dhe çapkëne që e shpërfille sa e sa herë fatin tënd prej jetimeje, me atë humorin e shpenguar dhe optimizmin tënd brilant…..
Sot, e kam të vështirë të shkruaj në këto radhë eulogjinë për Birin tënd të vetëm… Laeri ishte e vetmja arsye që të jepte një copëz buzëqeshje dhe të motivonte ekzistencën tënde në këtë jetë.
Ti, që mbaje gjallë krenarinë dhe dinjitetin tënd në çdo situatë të vështirë që të solli kjo jetë rrenacake, sot, nuk mundesh të bësh qoftë edhe një grimasë që të shprehësh dhimbjen proverbiale, më të madhen dhimbje legjitime që e ndjejnë vetëm nënat në të njëjtën rrethanë në të cilën ndodhesh…
Nuk mundesh as të belbëzosh qoftë edhe një gjysmë fjale mes ofshamave dhe piskamave të dhimbjes që e mban të kapluar të gjithë qenien tënde, sepse edhe shkëlqimi i bukur i syve të është venitur duke u shuar dalëngadalë…
E, tek dëgjon të flitet për kalvarin e mundimeve dhe sagën fundore të dhimbjes së kësaj gruaje të fortë, kupton se vuajtja e dinjitetshme e Fatmirës vjen si një leksion morali për të gjithë ne, indiferentët kronikë që shohim çdo ditë para syve tanë dramën njerëzore kolektive, pasqyra ku e gjithë shoqëria mund të shohë veten e saj….
Kishe të drejtë Fatmira kur shpeshherë dëgjoja të përsëritje me gojën tënde thënien e moçme: “…Jetimi s’ka fat…!!!”.
Ndërsa unë, sot do të shtoja:
“Mos e paç kurrë fatin e jetimit shqiptar…!”, shkruan Ilir Çumani.
