Shkruan Ermira Qerimi Kondo
Nje projekt letrar i realizuar nga biblioteka e arrondismentit te 8 te Lyonit per vleresimin e gjuhes dhe kultures shqipe, me mbeshtetjen e shoqates shqiptare Iliria.
Par Ermira Qerimi Kondo, journaliste indépendante, militante des droits humains
Një libër, një gjuhë, një lidhje.
Në zonat e bibliotekës bashkiake të arrondismentit të 8 të Lyonit, tashmë po merr formë një nismë origjinale dhe e angazhuar, duke u bërë kështu krijimi i një fondi librash në gjuhën shqipe, i aksesueshëm për të gjithë.
Projektuar dhe zbatuar nga ekipi i bibliotekës, ky projekt plotëson nevojën konkrete: të njohë larminë gjuhësore të lagjes, të vlerësojë kulturën e një populli shpesh të padukshëm dhe të nxisë lidhjen ndër breza përmes leximit.
Një gjest i fortë për kujtesën dhe transmetimin.
Veprat, të përzgjedhura me kujdes në partneritet me shoqatën “Illyria”, mbulojnë disa zhanre si përrallat tradicionale, romanet bashkëkohore dhe koleksionet me poezi.
Sigurisht, ka ende shumë për të bërë për të përfaqësuar sa më mirë këtë rajon pak të njohur, por secili libër tashmë është një testament i gjallë i pasurisë së kulturës shqiptare – mjet transmetimi për familjet, urë ndër breza.
Fondi lejon lexuesit me origjinë shqiptare – fëmijë, prindër ose gjyshër – të rilidhen me gjuhën amtare shpesh të harruar ose të margjinalizuar në hapësirën publike.
Partneritet i gjallë me shoqatën Iliria.
Për t’i dhënë gjithë dimensionin e saj këtij projekti, biblioteka u kthye në një partner të angazhuar në terren, shoqatën Illyria, shumë aktive në komunitetin shqiptar Lyon
Animacionet dygjuhëshe, leximet publike, shkëmbimet rreth traditave dhe historisë kanë për qëllim të krijojnë një dialog të vërtetë midis kulturave, përzierjes së fjalës, kujtesës dhe krijimit.
Një hap drejt rizbulimit të Ilirisë.
Kjo nismë shënon edhe një hap të rëndësishëm drejt rizbulimit të Ilirisë, përmes një prej gjuhëve të saj të gjalla.
Ajo ju fton t’i hidhni një vështrim të ripërtërirë këtij rajoni të Ballkanit, shpesh të panjohur ose të karikuluar si “fuçi baruti i Evropës”, duke theksuar pasurinë kulturore, larminë gjuhësore dhe potencialin për bashkëjetesë paqësore.
Një shembull frymëzues i bibliotekës së qytetarëve.
Ky projekt tregon se biblioteka nuk është thjesht një vend kredie, por një aktor i vërtetë në jetën sociale.
Është një AGORA moderne, e aftë të trajtojë realitetet e një lagjeje, të vlerësojë diversitetin dhe të forcojë ndjenjën e përkatësisë.
Në një botë ku po heshten kaq shumë zëra, duke i dhënë gjuhës shqipe një vend në një institucion publik po afirmon se çdo kulturë meriton të shihet, dëgjohet, lexohet — dhe respektohet.
Një model për tu ndjekur në Francë dhe Europë.
Le të shërbejë si shembull kjo nismë e bukur e Lyonit!
Mund të frymëzojë bibliotekat e tjera në Francë dhe gjetkë në Evropë për të hapur dyert e tyre për gjuhët dhe kulturat që janë shumë shpesh të margjinalizuara.
Sepse njohja e identiteteve të shumta është baza e një shoqërie demokratike, të qetë dhe me pamje përpara.
Po nesër?
Një fond në zgjerim, një audiencë zgjimi.
Nesër, ky fond do të ketë mundësinë të pasurohet me tituj të rinj, falë nevojave publike në zhvillim dhe partneriteteve të reja.
Sepse ndryshimi i mentalitetit – një temë thelbësore dhe e ndjeshme – gradualisht operohet nga letërsia, duke përfshirë një letërsi rilindase, e cila ndriçon ndërgjegjet, lidh kujtimet dhe fton të ndërtojmë një të ardhme të përbashkët nga pasuria e dallimeve.
